Menu
Negujemo saradnju u regionu
i promovišemo politiku stabilnosti i pomirenja
Osnovni cilj Centra za istoriju, demokratiju i pomirenje je negovanje regionalne saradnje i promocija demokratskih vrednosti i pomirenja. CHDR utiče na demokratsku klimu kroz naučnu saradnju, jačanje političkih veza koje imaju zadatak zaštititi mir i jačati uzajamno razumevanje, zaštitu manjinskih prava, podsticanje održivog razvoja nacionalnih manjina, sticanje znanja iz savremene istorije u cilju jasnije spoznaje sadašnjosti, podsticanje tolerancije u cilju postizanja celovite klime poverenja i zajedničkog života na prostoru jugoistočne Evrope.
Naša organizacija je osnovana kako bi doprinela stvaranju pozitivnije političke klime u regionu, koja bi bila mnogo bliža zapadnim standardima demokratije.
Naš rad ima za cilj da promeni dominantni kolektivni i patrijarhalni identitet u individualni građanski identitet. Na ovaj način, mi širimo prisustvo i uticaj civilnog društva na prostoru bivše Jugoslavije. Naš zadatak je rad na promociji demokratskih vrednosti i uklanjanju prepreka koje sprečavaju saradnju, razumevanje i mir u regionu.
Članstvo u CHDR-u nam pruža priliku da se uključimo u proces izgradnje demokratske budućnosti. Radimo zajedno na negovanju kulture dijaloga i poštovanju različitosti. Kroz naše projekte, unapređujemo saradnju i pomirenje u regionu.
Put ka pomirenju koji se zasniva na istoriji 20. veka pokazuje se samo onima koji su se pomirili sa prošlošću sopstvenog naroda punoj antagonizama, predrasuda, optuživanja i mržnje.
Zajednički put ka spoznaji istorije 20.veka kroz učestvovanje na projektima i razvoj dijaloga na naučnim skupovima pomažu boljem razumevanju savremenih društvenih procesa u regionu. Oni su jedan od mogućih pravaca pomirenja koji zahteva od svakog učesnika da ostavi iza sebe sopstvene pristrasnosti i zablude.
Ići ovim putem znači posmatrati prošlost iz koje se jasno vidi zajednička budućnost otvorena za primenu celovitog mira, kako ličnog tako i šireg, društvenog.
Centralna tema rada u Centru za istoriju, demokratiju i pomirenje (CHDR) jeste podsticanje saradnje u regionu i promovisanje demokratskih vrednosti i pomirenja. CHDR ima moderni, demokratski politički uticaj na naše društva koji naglašava toleranciju, podržava politiku regionalne stabilnosti i jačanja partnerstva za mir.
Tokom 20. veka, narodi bivše Jugoslavije preživeli su dva svetska rata i čitav niz ratova iz devedesetih godina 20.veka koji su uticali na njihove političke, ekonomske, kulturne i druge odnose. Na žalost etnički sukobi koji su započeli 1991. godine a završili deset godina kasnije, započeli su najnoviju istoriju uzajamnog varvarstva, mržnje, strahova i sukoba. Ipak, to ne znači da su sve veze pokidane, da su nekadašnji dobri međunacionalni odnosi uništeni. Više od dvadeset godina nakon poslednjeg etničkog sukoba na prostoru nekadašnje Jugoslavije na ovim prostorima prisutne su inicijative i saradnje koje pokazuju želju za obnavljanjem poverenja, zajedničkim životom i putem ka pomirenju koje može da se ostvari jedino ako se svaki učesnik ovog procesa na prvom mestu pomiri sa sopstvenom prošlošću koju mora da pročisti od vlastitih predubeđenja.
Pokretanje istraživačkih projekata, organizacija naučnih skupova, okruglih stolova, letnjih škola, likovnih kolonija i koprodukcija u izradi dokumentarnih filmova iz oblasti političke i društvene istorije, sa posebnim naglaskom na istoriju Jugoslavije u 20. veku i šireg jugoistočnoevropskog regiona. Na tom polju, učesnici naših projekata najviše se susreću sa problemima vezanim za teme kao što su: kultura sećanja, zaštita prava manjina, etnički sukobi, politička i kulturna saradnja, uticaj ideologija na društva, pitanja vezana za zaštitu izbeglica i migranata, antisemitizam i Holokaust. S obzirom da su srpsko – hrvatski odnosi najviše uticali na stvaranje ali i raspad zajedničkih država u 20.veku, na njih CHDR obraća najveću pažnju. Na tom polju bavimo se savremenom istorijom hrvatsko – srpskih odnosa, održivim razvojem hrvatske zajednice u Srbiji i srpske zajednice u Hrvatskoj kako kroz njihovu participaciju u političkom životu tako i kroz primenu inovacija u oblastima turizma i agroekonomije kao vidova njihovog opstanka u autentičnim i manjim naseljima.
CHDR se povezuje sa onim strankama i političarima u našoj regiji koji podržavaju politiku regionalne stabilnosti i pomirenja. U smislu zaštite prava nacionalnih zajednica u Hrvatskoj i Srbiji, CHDR je ostvario saradnju sa visokim predstavnikom poslaničke grupe prijateljstva sa Hrvatskom, Demokratskim savezom Hrvata u Vojvodini i Samostalnom demokratskom srpskom strankom u Hrvatskoj. Na skupovima u Golubiću (obrovačkom) u saradnji sa sestrinskom organizacijom Udrugom za povijest, suradnju i pomirenje iz Hrvatske, ostvaruje se zajednički rad sa pomenutim strankama u cilju postizanja što kvalitetnije zaštite prava pomenute dve manjinske zajednice u Srbiji i Hrvatskoj. Nastupajući u tom smislu, kroz zajednički rad sa partnerima CHDR poštuje i neguje kulturu očuvanja nacionalih zajednica u susednim državama i to kroz jačanje njihovih političkih, ekonomskih i kulturnih individualiteta. Ova saradnja, smatra CHDR, širi demokratske vrednosti u političkoj areni.
Smatramo da društveno sveobuhvatan rad omogućava da se suočimo sa ostrašćenostima i mržnjom u regionu, da radimo na njihovom prevazilaženju i da se približimo demokratskim vrednostima evropskih društava. Stvaranje moderne demokratske društvene zajednice otvora mogućnosti za brži ekonomski razvoj i dugoročnu stabilnost, a svakom građaninu ostavlja mogućnost za slobodno ispoljavanje svojih nacionalnih, verskih, kulturnih ili drugih ubeđenja koja mu omogućavaju da bude celovita ličnost pri tome ne vređajući druge.
U julu 2007. godine, u dvorcu Leopoldskron u Salcburgu, naučnici iz bivše Jugoslavije i predstavnici Instituta za istorijsku pravdu i pomirenje (IHJR) sastali su se da bi razgovarali o strategijama i ciljevima za budući razvoj ove akademske saradnje. Učesnici su bili Neven Andjelić (Bosna i Hercegovina), Edina Bećirević (Bosna i Hercegovina), Ljubiša Despotović (Srbija), Ranka Gašić (Srbija), Darko Gavrilović (Srbija), Vesna Ivanović (Hrvatska), Dušan Janjić (Srbija), Leon Malazogu (Kosovo), Marko Oršolić (Bosna i Hercegovina), Vjeran Pavlaković (Hrvatska) i Ana Trbović (Srbija).
Naučnici koji su se okupili u Salcburgu predstavljali su presek različitih profesija iz zemalja bivše Jugoslavije, ujedinjeni u zajedničkom cilju promovisanja dijaloga i pomirenja u regionu koji i dalje pati od posledica ratova devedesetih godina. Na ovom sastanku se raspravljalo o prijedlogu za stvaranje Centra za istoriju, demokratiju i pomirenje pod okriljem IHJR-a. Konačno, Centar bi služio kao čvorište za stručnjake, organizacije i nevladine organizacije u regiji koje rade na pitanjima vezanim za suočavanje s prošlošću, pomirenje, promovisanje civilnog društva, demokratizaciju i izučavanje istorije oslobođene od šovinizma kojim su bile obeležene 1990-e.